Τετάρτη, Σεπτεμβρίου 29, 2010

Καλλικράτης και υγεία

Όσοι παρακολουθούσαν, ιδιαίτερα τις τελευταίες δυο δεκαετίες, τις εξελίξεις και τις αλλαγές που συνέβαιναν στη χώρα μας, στη δομή, στη λειτουργία αλλά και στη νομοθεσία στο χώρο της λεγόμενης τοπικής αυτοδιοίκησης, είχαν αντιληφθεί τη βαθμιαία μετάβαση της από ένα, θεωρητικά, χώρο άμεσης παρέμβασης του λαϊκού παράγοντα σε ένα «τοπικό κράτος» που όλο και πιο πού αποξενώνονταν από τον λαϊκό παράγοντα.
 
Η λεγόμενη τοπική αυτοδιοίκηση μετατρεπόταν σε ένα πεδίο βολής όπου το κεφαλαιοκρατικό σύστημα δοκίμαζε νέες μορφές λειτουργίας του, στις οποίες περιλαμβανόταν η αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων, η διάλυση του κοινωνικού κράτους, η εμπέδωση και η αποδοχή από ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας της ανταποδοτικότητας των όποιων υπηρεσιών.
Ταυτόχρονα αντίστοιχες αλλαγές ελάμβαναν χώρα σε μια σειρά τομείς όπως η υγεία και η παιδεία.
 

Το πρόγραμμα «Καλλικράτης» έρχεται να ολοκληρώσει και να ενιαιοποιήσει όλες αυτές τις διαδικασίες που προαναφέραμε στη κατεύθυνση δημιουργίας δήμων- «τοπικών κρατών» με στόχο να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις μια πιο επιθετικής και κερδοφόρας ανάπτυξης του ελληνικού καπιταλισμού.

Με βάση λοιπόν αυτό το πρόγραμμα (Καλλικράτης), επιχειρείται μια ευρεία «αποκέντρωση» αρμοδιοτήτων, που αφορούν την υγεία και πρόνοια, από το κεντρικό κράτος προς τους νέους υπερ-δήμους και στις περιφέρειες. Η ευθύνη δηλαδή λειτουργίας των νοσοκομείων, κέντρων υγείας και δομών πρόνοιας περνάει βαθμιαία στου δήμους και στις περιφέρειες. Η αποκέντρωση αυτή στοχεύει άμεσα στη δραστική μείωση των κρατικών και εργοδοτικών δαπανών για την υγεία και την πρόνοια και την ίδια στιγμή τη μεταφορά των οικονομικών βαρών στις πλάτες των εργαζόμενων είτε άμεσα είτε έμμεσα με δημοτική φορολογία αλλά και στα ασφαλιστικά ταμεία.

Ποιο θα είναι όμως το πρακτικό αποτέλεσμα;
Όλοι και όλες γνωρίζουμε ότι όλοι οι Δήμοι δεν έχουν και δεν θα έχουν τις ίδιες οικονομικές δυνατότητες. Διαφοροποιούνται ανάλογα με την οικονομική κατάσταση των δημοτών τους, την ταξική σύνθεσή τους, το μέγεθός τους, κλπ.
 

Άρα η ανάπτυξη και η λειτουργία των υπηρεσιών υγείας-πρόνοιας, στους νέους Καλλικράτειους Δήμους, θα εξαρτάται κύρια από τους παράγοντες που αναφέραμε αμέσως πριν. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να κατηγοριοποιούνται τα νοσοκομεία και οι υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας (που θα βρίσκονται πλέον στην αρμοδιότητα των δήμων και περιφερειών) σε καλές, μέτριες και υποτυπώδεις ως προς την επάρκεια και το επίπεδο των υποδομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών τους και οι δημότες, ανάλογα με την οικονομική τους επιφάνεια, θα υποχρεούνται να κατευθύνονται στα αντίστοιχης κατηγορίας νοσοκομεία ή υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Πολλοί «Καλλικράτειοι» δήμοι και αρκετές περιφέρειες , αδυνατώντας να στηρίξουν οικονομικά την λειτουργία των κέντρων υγείας, πολύ δε περισσότερο των νοσοκομείων, τα οποία θα λειτουργούν στον χώρο ευθύνης τους θα έχουν δύο επιλογές: Η μία θα είναι το κλείσιμο των μονάδων υγείας- και να πούμε εδώ ότι ο νέος νόμος για το ΕΣΥ διευκολύνει τα πράγματα, προβλέποντας την έκδοση ενός απλού προεδρικού διατάγματος προς τούτο. Η άλλη, θα είναι η ιδιωτικοποίηση των κέντρων υγείας και των νοσοκομείων, με την επιβολή ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων που θα διέπουν την λειτουργία τους. Αυτό σημαίνει ότι οι μονάδες υγείας ,τελικά, θα είναι προσβάσιμες σε όσους έχουν να πληρώσουν. Οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι, οι άποροι, οι κάθε είδους ανασφάλιστοι, οι απόκληροι της κοινωνίας, θα δυσκολεύονται πολύ ή δεν θα έχουν πρόσβαση στις μονάδες υγείας, δεν θα έχουν δηλαδή ιατρική κάλυψη.

Υπάρχει ήδη μια εμπειρία στη χώρα μας από τις επιπτώσεις της μεταφοράς κρατικών αρμοδιοτήτων που αφορούν την υγεία και την πρόνοια στην τοπική αυτοδιοίκηση και η εμπειρία αυτή είναι εν πολλοίς αρνητική. Έτσι, έχουν αναπτύξει οι δήμοι υπηρεσίες, όπως είναι οι βρεφονηπιακοί σταθμοί, οι παιδικοί σταθμοί, τα ΚΑΠΗ, η «Βοήθεια στο σπίτι», με αποτελέσματα όπως:
 

Η επιβάρυνση των λαϊκών οικογενειών με τροφεία στους παιδικούς σταθμούς, ακατάλληλα κτίρια, ελλιπές, απλήρωτο και με ελαστικές σχέσεις εργασίας επιστημονικό και λοιπό προσωπικό.
 

Περιορισμένος αριθμός ανθρώπων που ωφελούνται από αυτά.
Αποσπασματικότητα και υποβάθμιση των υπηρεσιών, κατακερματισμός και διαφοροποίηση ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες κάθε δήμου – περιφέρειας ή ομάδα δήμων, ανάλογα με τις χορηγίες που καταφέρνουν να αποσπάσουν από εταιρείες.
Αρκετές φορές υποβιβασμός των παρεμβάσεων σε διαδικασίες «παροχής συμβουλών» και ενημέρωσης, καλλιεργώντας ταυτόχρονα τη λογική της ατομικής ευθύνης.
Υπάρχει επίσης εμπειρία ανάλογων μεταρρυθμίσεων σε άλλα κράτη (π.χ. Γαλλία, Δανία, Σουηδία) με αποτέλεσμα δημόσια νοσοκομεία ή κλινικές τους να κλείνουν ή να συγχωνεύονται σαν «αντιπαραγωγικές» ή ακόμη δήμοι και περιφέρειες να φτιάχνουν εταιρείες για να λειτουργήσουν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια νοσοκομεία που κινδυνεύουν να κλείσουν.


ΤΙ ΛΕΜΕ ΕΜΕΙΣ
 

Η κάλυψη των αναγκών υγείας ενός πληθυσμού απαιτεί την ενιαία λειτουργία των τριών επιπέδων της Υγείας (Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια). Την ανάπτυξη, δηλαδή, των υπηρεσιών και υποδομών σαν ένα ενιαίο λειτουργικό σύστημα, ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχεια της φροντίδας υγείας (πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία, αποκατάσταση) και η ενιαία ποιότητα και όχι η κατηγοριοποίησή τους ανάλογα με τις επιχειρησιακές – οικονομικές δυνατότητες των δήμων και περιφερειών και το εισόδημα των ασθενών.
 

Ιδιαίτερα, δε, τα ζητήματα της δημόσιας υγείας, π.χ. ατμοσφαιρική ρύπανση, μόλυνση νερού κ.λπ., δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από κάθε δήμο χωριστά ή ακόμη και από ομάδα δήμων. Η προστασία της δημόσιας υγείας, κύρια στο επίπεδο της πρόληψης, είναι αναποτελεσματική, όταν δεν αφορά συλλογικά μέτρα που εφαρμόζονται ενιαία για όλους. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν ο χαρακτήρας του συστήματος Υγείας – Πρόνοιας είναι ενιαίος, αποκλειστικά δημόσιος και η ανάπτυξή του έχει σαν κριτήριο τη δωρεάν ικανοποίηση όλων των σύγχρονων λαϊκών αναγκών.

Από αυτή τη σκοπιά απορρίπτουμε το Καλλικράτη και στον τομέα της Υγείας και πρόνοιας.

 


ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ δ. ΠΡΕΒΕΖΑΣ
ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στην Ήπειρο

Δεν υπάρχουν σχόλια: