Τρίτη, Μαρτίου 17, 2009

Ο Γκαίτε στο… Κουρμανιό

Μια ομάδα γνωστών συμπολιτών με την υπογραφή «Χαιρέτα μου τον Πλάτανο» επιστρατεύει τον Γκαίτε για να εκφράσει την αγάπη της στα δένδρα και την εναντίωση της στα όσα συμβαίνουν στην πόλη. Ένα κείμενο του 1774 για τα Γιάννενα του 2009.

Αποχαιρετώντας έναν πλάτανο

«Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου»

Αφιερωμένο εξαιρετικά σε όλους μας, στο Δημοτικό Συμβούλιο, στο Δήμαρχο και στον Αντι-Δήμαρχο.

«Εξοργίζεται κανείς, Βίλελμ, με το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν καμιά γνώση και καμιά αίσθηση των ελάχιστων πραγμάτων που έχουν ακόμα κάποια αξία σ’ αυτόν τον κόσμο. Θυμάσαι τις καρυδιές, στο σπίτι του τίμιου εφημέριου του Αγίου… που στη σκιά τους καθόμουν με τη Λόττε, εκείνες τις υπέροχες καρυδιές που ο Θεός ξέρει με πόση απόλαυση γέμιζαν ανέκαθεν την ψυχή μου! Πόσο οικεία έκαναν την αυλή του πρεσβυτερίου, πόσο δροσερή! Και τι υπέροχα που ήταν τα κλαδιά τους! Και ύστερα η θύμηση που φτάνει μέχρι τους τίμιους ιερωμένους που τις φύτεψαν πριν από πολλά χρόνια. Ο δάσκαλος συχνά μνημόνευε το όνομα ενός απ’ αυτούς, που το είχε ακούσει από τον παππού του υπήρξε, έλεγαν, εξαίρετος άνθρωπος και η μνήμη του ήταν για μένα ιερή κάτω από αυτά τα δέντρα. Σε βεβαιώνω ότι ο δάσκαλος δάκρυσε όταν, χθες, μιλούσαμε, γι’ αυτά και λέγαμε ότι τα έκοψαν. Μάλιστα, τα έκοψαν. Με πιάνει λύσσα, θα ‘θελα να σκοτώσω αυτό το σκυλί που έδωσε την πρώτη τσεκουριά. Εγώ, που θα ήμουν ικανός να πάθω απ’ τη στενοχώρια μου αν είχα κάποια δέντρα στον κήπο μου κι ένα απ’ αυτά πέθαινα από γερατειά, να είμαι αναγκασμένος να δω να γίνεται κάτι τέτοιο. Αγαπημένε μου φίλε, υπάρχει ωστόσο κάτι που με παρηγορεί: η δύναμη του ανθρώπινου συναισθήματος. Όλο το χωριό δυσανασχετεί και ελπίζω ότι η κυρία σύζυγος του εφημέριου θα καταλάβει, βλέποντας να μειώνονται τα αυγά, το βούτυρο και τα άλλα δείγματα της αφοσίωσής τους, πόσο έχει πληγώσει τους ανθρώπους του τόπου. Γιατί αυτή είναι η υπεύθυνη, η γυναίκα του καινούργιου εφημέριου (ο παλιός πέθανε κι αυτός), ένα πλάσμα ισχνό και αρρωστιάρικο, που έχει κάθε λόγο να μην ενδιαφέρεται για τον κόσμο, αφού κανείς δεν ενδιαφέρεται γι’ αυτήν. Μια ανόητη που παριστάνει τη λογία, ανακατεύεται στην έρευνα του Ιερού Κανόνος, εργάζεται για την ηθική και κριτική μεταρρύθμιση του χριστιανισμού που είναι στη μόδα, σηκώνει τους ώμους όταν γίνεται λόγος για τις «υπερβολές» του Λαφάτερ, και έχει τόσο κακή υγεία, που δεν βρίσκει καμιά χαρά πάνω σ’ αυτή τη γη. Μόνο ένα τέτοιο πλάσμα θα ήταν σε θέση να κόψει τις καρυδιές μου. Βλέπεις, δεν μπορώ να συνέλθω! Φαντάσου μόνο αυτό: τα φύλλα που πέφτουν βρομίζουν και υγραίνουν την αυλή της, τα δέντρα της κρύβουν το φως της μέρας και, όταν ωριμάζουν τα καρύδια, τα παιδιά πετούν πέτρες για να τις ρίξουν κάτω αυτό της δίνει στα νεύρα, εμποδίζει την εμβρίθεια των στοχασμών της, όταν συγκρίνει μεταξύ τους τον Κέννικοτ, τον Ζέμλερ και τον Μιχαέλις. Βλέποντας τους ανθρώπους του χωριού, και ιδίως τους γηραιότερους, τόσο δυσαρεστημένους, ρώτησα: «Και γιατί το ανεχθήκατε;» - «Όταν θέλει ο δήμαρχος εδώ στα μέρη μας», είπαν, «τι μπορούμε να κάνουμε;». Ωστόσο από μια άποψη καλώς έγινε έτσι. Ο δήμαρχος και ο εφημέριος, ο οποίος θέλησε να επωφεληθεί από τις λόξες της γυναίκας του, που κατά τα άλλα δεν τους διευκόλυναν ιδιαίτερα τη ζωή, σκέφτηκαν να μοιραστούν τη λεία να όμως που το ‘μαθαν στην κτηματολογική υπηρεσία και τους είπαν: «Είμαστε κι εμείς εδώ». Γιατί η υπηρεσία είχε από παλιά αξιώσεις στο τμήμα αυτό της αυλής του πρεσβυτερίου, όπου βρίσκονταν οι καρυδιές, κι έτσι τις πούλησε σε πλειστηριασμό. Τώρα είναι πεσμένες στη γη! Αχ αν ήμουν πρίγκιπας! Κι εγώ δεν ξέρω τι θα ‘κανα στη γυναίκα του εφημέριου και στο δήμαρχο και στην κτηματολογική υπηρεσία… Πρίγκιπας! Ναι, αλλά αν ήμουν πρίγκιπας, τι θα μ΄ ένοιαζε για τα δέντρα της χώρας μου!

Γκαίτε, (1774), «Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου». Εκδ. Άγρα, 2006, σελ. 188-190

Αφιερώνουν οι «χαιρέτα μου τον πλάτανο».

(Φιλολογικός-Οικολογικός Σύλλογος)

Υπογράφουν:

Ορέστης Τάτσης

Έλλη Κήτα

Κώστας Γράβος

Βασίλης Ζέρβας

Τάκης Στεφάνου

Κωνσταντίνος Ιγνατιάδης

Γιώργος Γκεσούλης

Βαγγέλης Κύρκος

Δεν υπάρχουν σχόλια: