Χαρακτηρισμός της υδάτινης, χερσαίας, και ευρύτερης περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας (Ιωαννίνων) ν. Ιωαννίνων, ως περιοχή «Οικοανάπτυξης» με περιφερειακή ζώνη προστασίας και καθορισμός χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης.
Το σχέδιο Π.Δ. για την Παμβώτιδα, έρχεται για άλλη μια φορά να ρυθμίσει τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες, ώστε να διασφαλίσει την προστασία της υδάτινης και χερσαίας περιοχής του οικοσυστήματος.
Χαρακτηρίζει λοιπόν μια ευρύτατη περιοχή με πυρήνα τη λίμνη, ως περιοχή Οικοανάπτυξης. Ορίζει μια περιφερειακή ζώνη γύρω της και οριοθετεί εντός της σειρά από ζώνες, κατονομάζοντάς τες ανάλογα με το κύριο αντικείμενο προστασίας, αποδίδοντάς τους εν συνεχεία τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες και δράσεις. Το σχέδιο αναφέρεται στα όργανα διοίκησης του οικοσυστήματος που είναι ο Φορέας Διαχείρισης Παμβώτιδας, ο οποίος θα διαχειρίζεται την περιοχή οικοανάπτυξης, βάσει ενός Πενταετούς σχεδίου, Τομεακών προγραμμάτων δράσης, αλλά και ενός Κανονισμού διοίκησης και λειτουργίας.
Ουδέτερα και αφηρημένα το σχέδιο αποτελεί ένα εξόχως ρυθμιστικό εργαλείο, αν είχε συνταχθεί και εφαρμοστεί είκοσι ή τριάντα χρόνια πριν, καθώς διαβάζοντάς το, αν δεν γνωρίζεις την κατάσταση της λίμνης, έχεις την εντύπωση ότι το οικοσύστημα της Παμβώτιδας καλά κρατεί.Το λιμναίο όμως οικοσύστημα νοσεί βαρύτατα, όπως πάμπολλες φορές έχει κατατεθεί από έρευνες, αναλύσεις, επιμέρους μελέτες και κοινοποιηθεί σε συνέδρια, ημερίδες, και πάσης φύσεως εκδηλώσεις.
Ρυθμίσεις έτσι που αφορούν στην αποκατάσταση του διαταραχθέντος οικοσυστήματος και οδηγούν στην αναγκαιότητα λήψης όχι μόνο προληπτικών, αλλά και απαγορευτικών μέτρων καθώς και ολοκληρωμένες προτάσεις που αφορούν σε έργα που πλειστάκις έχουν επισημανθεί από τους ειδικούς για τη σωτηρία της λίμνης, εκλείπουν. Τέτοιου είδους μέτρα, έργα και δράσεις επειδή θα δημιουργούσαν τουλάχιστον πολιτική αμηχανία σε όποιον κληθεί να τα εφαρμόσει, μετατίθενται εκ νέου σε έρευνες, εμείς θα λέγαμε διαβουλεύσεις, που θα προηγηθούν ως φαίνεται των τομεακών προγραμμάτων δράσης.
Εν αντιθέσει η φρενίτιδα της επιχειρηματικοκεντρικής ανάπτυξης εγκαθίσταται εκ νέου. Είτε με παραγωγή ενέργειας μέσω της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στοιχείων στις ευαίσθητες ζώνες Α2 που είναι η λωρίδα των 300 μέτρων περιμετρικά της λίμνης και Α3 που είναι το νησί. Μάλιστα, χωρίς αναφορά σε έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Είτε με τη συνέχιση δραστηριοτήτων που αφορούν μάλλον έναν αναπτυξιακό σχεδιασμό, αλλά δεν συνάδουν στη λογική προστασίας της βιοποικιλότητας, όπως η συνέχιση της δυνατότητας εγκατάστασης ξενοδοχειακών καταλυμάτων στην περιοχή του Περάματος και στην περιοχή ανάμεσα στη ζώνη των 300 μέτρων και στο αστικό συγκρότημα στην Κατσικά.
Εξακολουθούν να επιτρέπονται οι βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις συλλογής, καθαρισμού και διανομής νερού και αποενοχοποιούνται για την υπεράντληση του υδροφόρου ορίζοντα.
Δεν ορίζεται ρητά ο προσδιορισμός των ορίων της λίμνης εις τρόπον ώστε να προκύψουν οι δημόσιες πια εκτάσεις που πρέπει να αποδοθούν στη λίμνη κι όχι να οικοπεδοποιηθούν.
Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος εν γένει κινείται στην κατεύθυνση της εξαργύρωσης του οικολογικού, ιστορικού και πολιτιστικού θησαυρού της λίμνης από ατομικά και οικονομικά συμφέροντα στη λογική της οικοπεδοποίησης και της εκμετάλλευσης του οικοσυστήματος.
Για την Αριστερή Παρέμβαση στην Ήπειρο βάσει των αναφορών και εκθέσεων των ειδικών για την Παμβώτιδα, το λιμναίο οικοσύστημα βρίσκεται υπό κατάρρευση, με όψεις της νοσηρής κατάστασής του τον περιορισμό του όγκου των νερών, τη συσσώρευση τοξικής ιλύος στον πυθμένα, τον ευτροφισμό, την εξαφάνιση της ιχθυοπανίδας και ορνιθοπανίδας. Ανθρωπογενείς δράσεις επέδρασαν δραματικά στην υποβάθμισή του, όπως οι άστοχες επεμβάσεις επί κρισίμων παραμέτρων του, και οι αλλαγές των χρήσεων της γης για την ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων, ας το πούμε έτσι αρχικά, για να το ονομάσουμε καπιταλιστικά συμφέροντα στη συνεχεία, που έδρασαν εντός του κυρίως οικοσυστήματος, αλλά και σε ευαίσθητους οικότοπους και ας ξεκινήσουμε με το τελευταίο την τερατώδη εγκατάσταση του ΙΚΕΑ στην εποχιακή λίμνη Βρέλλη στη ζώνη Β212 χαρακτηρισμένη ως Προστατευόμενο Τοπίο στο υπό συζήτηση σήμερα σχέδιο Π.Δ.
Η αρχή έγινε με τον ακρωτηριασμό της Λαψίστας και τα αναχώματα, που απέκλεισαν την επικοινωνία της λίμνης με τις πηγές του Μιτσικελίου και τα υγρολίβαδα, τα οποία παρέχουν τη δυνατότητα αυτοκαθαρισμού των νερών, όντας χώροι εκκόλαψης και αναπαραγωγής. Οι εισροές βιομηχανικών και αστικών λυμάτων, λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και ομβρίων, είναι υπεύθυνες για την συγκέντρωση της τοξικής ιλύος του πυθμένα και την υπερβολική ανάπτυξη μικροοργανισμών, που καταναλώνουν το διαθέσιμο οξυγόνο. Ορισμένοι μάλιστα στις συνθήκες του υπερτροφισμού όπου αναπτύσσονται, παράγουν τα βλαβερά τοξικά κυανοφύκη, που καθιστούν επικίνδυνες τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Η υπεράντληση του υδροφόρου ορίζοντα από τις Βιομηχανίες πόσιμου νερού, στερεί από τη λίμνη τις φυσικές πηγές εμπλουτισμού της με καθαρό νερό. Τα κρηπιδώματα και οι τσιμεντοποιήσεις που έγιναν, για την ανάπτυξη της καφετέριας και των parking, αλλά και αυτών που θα προκύψουν από την προϊούσα οικοπεδοποίηση των ακτών, θα μειώσουν κι άλλο τους χώρους αυτοκάθαρσης.
Σίγουρα λοιπόν πρέπει να υπάρξουν ρυθμίσεις που θα διασφαλίσουν την αποκατάσταση του διαταραχθέντος οικοσυστήματος, και την αυστηρή προστασία του από πιέσεις συμφερόντων που συνοδεύονται συνήθως με ευνοϊκές γι’ αυτά αποφάσεις διοικούντων και φυσικά προστασία από ενέργειες για μεταφορά νερού στη λίμνη από ποταμούς, μέτρο όχι μόνο οικολογικά επικίνδυνο, αλλά και κοινωνικά απαράδεκτο, αφού επιλύει το πρόβλημα της εξάντλησης των οικολογικών πόρων μιας περιοχής, στερώντας τους από άλλες.
Στην κατεύθυνση αυτή προτείνουμε:
- Την καταστροφή των αναχωμάτων και την απόδοση στη λίμνη των ρηχών εκτάσεων που παραδοσιακά πλημμυρίζουν
- Την αποκατάσταση της επικοινωνίας της λίμνης με τη λεκάνη απορροής του Καλαμά
- Την ορθολογική χρήση και τον έλεγχο λιπασμάτων-φυτοφαρμάκων
- Την δημιουργία υποδομών συλλογής των ομβρίων
- Την ολοκλήρωση του αποχετευτικού δικτύου και τη σύνδεση με τον Βιολογικό
- Την δημιουργία Βιολογικού στην ΒΙΠΕ
- Την απομάκρυνση της ιλύος και σχεδιασμένη επεξεργασία της απόθεσής της
- Την διατήρηση της ζώνης απόλυτης προστασίας των 100 μέτρων προς την πόλη και των 300 μέτρων προς τις υπόλοιπες πλευρές χωρίς σκέψη για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στοιχείων.
- Τον φραγμό στην υπεράντληση του υδροφόρου ορίζοντα για τις Βιομηχανίες νερού
- Την προστασία του Μάτσικα από την οικιστική ανάπτυξη μέσω της δημιουργίας αθλητικού πάρκου και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που θα έχουν σχέση με την λίμνη.
- Την απαγόρευση έργων που θα μπορούσαν να αποκόψουν την σύνδεση της περιοχής οικοανάπτυξης με την λίμνη όπως η λεωφόρος Γεννηματά, που επ’ ουδενί δεν πρέπει να φτάσει στον κόμβο Κουτσελιού.
Καιρός είναι να σχεδιάσουμε και να νομοθετήσουμε για την λίμνη υπό επιστημονική φροντίδα και μόνο έξω από τη λογική του κέρδους των ολίγων και της καταλήστευσης των κοινωνικών και φυσικών πόρων.
ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ Φεβρ. 2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου